Aft: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Aft, ağız içinde meydana gelen ağrılı, beyaz veya sarı renkte yaralardır. Genellikle yanak içi, dudak, dil veya diş etlerinde görülür. Aft yaraları, bazı kişilerde sık sık tekrarlayabilir ve yemek yeme, konuşma gibi günlük aktiviteleri zorlaştırabilir. Bu yazıda aftın belirtilerini, nedenlerini ve tedavi yöntemlerini inceleyeceğiz.

Aftın Nedenleri

Aft yaralarının kesin nedeni bilinmemekle birlikte, bazı faktörler oluşum riskini artırabilir. Başlıca nedenler şunlardır:

• Stres ve Yorgunluk: Fiziksel veya duygusal stres aft oluşumunu tetikleyebilir.
• Yetersiz Beslenme: B12, demir ve folik asit eksikliği aft riskini artırabilir.
• Hormonal Değişiklikler: Özellikle kadınlarda regl döneminde aft oluşumu yaygındır.
• Gıda Alerjileri: Baharatlı, asitli veya sıcak yiyecekler aftları tetikleyebilir.
• Bağışıklık Sistemi Sorunları: Zayıf bağışıklık sistemi veya otoimmün hastalıklar aft riskini artırır.

Aftın Belirtileri

Aft yaraları, ağrılı ve rahatsız edici olmaları ile tanınır. Başlıca belirtiler şunlardır:

• Ağrılı Yaralar: Aft yaraları genellikle beyaz veya sarı renkte olup çevresi kırmızı ve ağrılıdır.
• Yanma Hissi: Aft yaraları ağızda yanma hissine neden olabilir.
• Yutkunma Zorluğu: Yaraların ağrısı yemek yerken veya yutkunurken rahatsızlık yaratır.
• Tekrarlama Eğilimi: Bazı kişilerde aft yaraları sık sık tekrarlayabilir.

Aft Türleri

Aft yaraları üç ana türe ayrılır:

Minör Aft

Küçük boyutlu ve genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden iyileşen aftlardır.

Majör Aft

Daha büyük ve derin olan majör aftlar iyileşmesi daha uzun sürebilir ve iz bırakabilir.

Herpetiform Aft

Birçok küçük yaradan oluşan ve bir araya gelerek daha büyük bir yara oluşturan aft türüdür.

Aftın Teşhisi

Aft teşhisi genellikle belirtilere dayanır. Şüphe duyulan durumlarda veya sürekli tekrarlayan aftlarda ek testler yapılabilir:

Fiziksel Muayene

Doktor, aft yaralarının boyutunu ve yerleşimini değerlendirir.

Kan Testleri

B12, demir ve folik asit eksikliğini değerlendirmek için kan testleri yapılabilir.

Aftın Tedavi Yöntemleri

Aft tedavisi, yaraların iyileşme sürecini hızlandırmayı ve ağrıyı hafifletmeyi amaçlar. Başlıca tedavi yöntemleri şunlardır:

Ağız Gargaraları

Antiseptik gargaralar, ağızdaki enfeksiyonu önleyerek iyileşme sürecine yardımcı olur.

Topikal Kremler

Kortikosteroid içeren kremler ağrıyı azaltarak iyileşmeyi destekler.

Ağrı Kesiciler

Ağrıyı hafifletmek için ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir.

B12 ve Demir Takviyesi

Beslenme eksikliği durumunda, doktor tarafından vitamin takviyeleri önerilebilir.

Sonuç

Aft yaraları, ağrılı ve rahatsız edici olsalar da genellikle ciddi bir sağlık sorunu oluşturmazlar. Ancak sık tekrarlayan veya büyük boyutlu aft yaraları durumunda bir uzmana başvurmak önemlidir. Doğru teşhis ve tedavi, iyileşme sürecini hızlandırabilir ve günlük hayatı daha konforlu hale getirebilir.